1983

Afbeelding van de officiële opening van het nieuwe onderkomen van het Nationaal Museum van Speelklok tot Pierement in de Buurkerk (Buurkerkhof 10) te Utrecht door toenmalig Koningin Beatrix. Daarbij draaide Hare Majesteit de eerste maten van Batailha Famosa op een Perlee-draaiorgeltje uit de museumcollectie, met rechts drs. G. Haaijman, voorzitter van het museumbestuur.

1580

Tekening van L.P. Serrurier uit ca. 1730 naar een onbekend voorbeeld van voor 1580 (de afbraak van het koor van de kerk) of een reconstructie van deze vroege situatie. Te zien is de Buurkerk vanuit het zuiden.

1636

Schilderij met gezicht op de Mariaplaats met de Mariakerk te Utrecht, gezien vanuit het noord-westen, met op de achtergrond in het midden de Domtoren en helemaal links de toren van de Buurkerk. Vervaardigd door de beroemde kunstschilder Pieter Saenredam in 1636.

1654

De beroemde kunstschilder Pieter Jansz. Saenredam (1597-1665) legde zich vanaf het begin van zijn succesvolle loopbaan vrijwel volledig toe op het schilderen van architectuur. Hij was de eerste die kerkinterieurs als onderwerp voor zijn schilderijen nam en werd daarmee grondlegger van dit nieuwe genre binnen de Nederlandse schilderkunst. Daarbij ging hij uiterst nauwkeurig te werk, door ter plekke schetsen te maken die hij als hulpmiddel bij het schilderen gebruikte. Ook de Buurkerk is tweemaal door hem 'geportretteerd', zoals op dit schilderij uit 1654.

1744

Gravure met gezicht op de Buurkerk op het Buurkerkhof te Utrecht, vanaf het zuid-oosten, J. de Beijer (tekenaar) en H. Spilman (graficus, druk), ca. 1744.

1858

Interieur van de Buurkerk: de zuidelijke zijbeuk vanuit het oosten, J. van Liefland (tekenaar) en A.W. Nieuwenhuyzen (graficus, druk), 1858.

1860-1870

Interieur van de Buurkerk met kerkbanken en preekstoel, in het tweede kwart van de 19^e eeuw. Fotograaf: W.C. van Dijk, ca. 1860-1870.

1860

In 1860 werden er serieuze plannen gemaakt om de Buurkerk te verbouwen, getuige deze ontwerptekeningen met plattergrond en gevel opstand. Op de tekeningen staan annotaties van de architectuur-directeur der gemeentewerken van Utrecht, C. Vermeijs. De verbouwing is uiteindelijk niet uitgevoerd.

1881

Opstanden en details van enkele van de collectantebanken in de Buurkerk in 1881 van J.P. Houtzagers te Utrecht.

1890

Al sinds het ontstaan stond de Buurkerk midden in Utrechts winkelgebied. Dat is ook te zien op deze ansichtkerk uit ca. 1890-1905 van de Steenweg, met links de Domtoren en rechts de toren van de Buurkerk.

1903

Het interieur van de Buurkerk in vroege 20^ste eeuw. Fotograaf: J.W. Deetman, 1903-1907.

1904

Opstand van de Noordgevel van de Buurkerk met de daartegenaan gebouwde huizen en de plattegronden daarvan. M.E. Kuile, 1904.

1909

Gezicht op de Buurkerk vanaf het dak van het huis Oudegracht 147; links de Domtoren en in het midden de achtergevels van de huizen aan de Steenweg. Fotograaf: W.G. Baer, 1909.

1909

Gezicht op de Buurkerk te Utrecht met in het midden de kosterswoning (Buurkerkhof 11), dat toen nog een flinke tuin ter beschikking had.

1910

Op deze prentbriefkaart van een ingekleurde foto uit ca. 1915, is de Steenweg te zien met links de Bakkerstraat en rechts op de achtergrond de Buurkerk.

1928

Deze afbeelding werd gepubliceerd in 1928 in het familieweekblad 'Utrecht in Woord en Beeld' en voorzien van vrolijk, optimistisch bijschrift: 'Utrecht is rijk aan historische gebouwen die gelukkig nog niet door vandalenhand zijn geschonden. Juist omdat men deze kunstwerken voor het nageslacht wil bewaren kan men er niet toe overgaan sommige straten die niet aan de moderne verkeerseischen voldoen te verbreeden. Hierbij een foto van één van Utrecht's oudste plekjes: Het Buurkerkhof met Buurkerk'.

1936

Een gedeelte van de zuidgevel van de Buurkerk aan de Buurkerkhofzijde, in 1936. Vandaag de dag bevinden zich hier de kantoren van de museummedewerkers.

1940

Tijdens de Tweede Wereldoorlog konden mensen in de Buurkerk terecht voor het uitdelen van de noodzakelijke distributiebonnen, die nodig waren vanwege de rantsoenering van o.a. voedsel.

1940

Tijdens de Tweede Wereldoorlog konden mensen in de Buurkerk terecht voor het uitdelen van de noodzakelijke distributiebonnen, die nodig waren vanwege de rantsoenering van o.a. voedsel.

1953

Afbeelding van de uitvoering van de Mattheus Passion (o.l.v. Paul Hupperts) op Goede Vrijdag 1953 in de Buurkerk (Buurkerkhof) te Utrecht.

Klokken van de Buurkerk

Al in de 14^de eeuw spitste de Utrechter zijn oren wanneer de klokken van de Buurtoren van zich lieten horen. Zij luidden niet alleen bij kerkelijke, maar ook bij stedelijke gebeurtenissen. Gildeleden die ’s nachts de wacht liepen op de stadsmuren, werden door de banklok opgeroepen om zich op te maken voor de strijd. Ook waarschuwde de banklok, die in 1471 werd gegoten door Steven Butendyc, in tijden van nood. Hij luidde bij storm en brand en verzamelde burgers om raadsbesluiten en zware vonnissen te horen. Tijdens pestuitbraken was een bijna onophoudelijk geluid hoorbaar dat de doden aankondigde. De huidige waakklok is in 1541 gegoten door Jan Tolhuijs en werd geluid in de ochtend en avond ter opening en sluiting van de stadspoort. Toen in 1796 de Bataafse Republiek werd uitgeroepen, met een scheiding tussen kerk en staat tot gevolg, werd de toren vanaf 1798 onder het beheer van de stad geplaatst.

In 1942 leek het er even op dat de levensloop van de klokken tot een ruw einde zou komen. Ze werden namelijk geroofd door de Duitse bezetter, die ze wilde laten omsmelten. In allerijl zijn er toen in Spijk nog gipsen afgietsels van gemaakt, voordat ze naar Duitsland werden verscheept. De banklok bleef als enige eenzaam in de Buurtoren achter. Na de oorlog bleken de klokken hun bestemming gelukkig nooit te hebben bereikt, omdat de boot waarop ze werden vervoerd ‘toevallig’ was gezonken. De klokken waren op de bodem van de rivier de Rijn gelukkig goed bewaard gebleven en eind vijftiger jaren keerden ze terug naar Utrecht. De Buurkerk bevond zich op dat moment net in restauratie en daarom werden de klokken verdeeld over andere Utrechtse kerken, waar de klokkentorens ook leeg waren komen te staan. De grootste klok, de Michaëlklok, werd geschonken aan het in de oorlog zwaar getroffen Wageningen.

Het duurde nog tot 2001 voordat de klokken hun plek in de Buurtoren weer terugkregen, met dank aan de inzet van Stichting Luidklokkenfonds en de stad Utrecht. De Michaëlklok is in Wageningen gebleven en vervangen door een kleine Mariaklok uit de Nicolaaskerk. De banklokstaat inmiddels op de Unescolijst van Top-10 objecten uit het Nederlandse cultuurhistorische erfgoed.

Sinds 1979 luiden de leden van het Utrechts Klokkenluiders Gilde de klokken – net als in de middeleeuwen - handmatig. Zo kun je nog steeds elke ochtend en avond om 7:55 uur en 21:55 uur de waakklok horen, ter opening en sluiting van de ‘stadspoort'. De banklok roept vandaag de dag bijvoorbeeld op tot raadsvergaderingen kondigt op zaterdagen om 17:01 precies de afsluiting van de werkweek aan.

1959

Foto van een bijeenkomst in de Buurkerk (Buurkerkhof) te Utrecht ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van het C.N.V. (Christelijk Nationaal Vakverbond). Fotograaf: A.D. Kon, 1959.

1962

Op 8 januari 1962 vond bij Harmelen op de spoorlijn Utrecht-Rotterdam de grootste treinramp uit de Nederlandse geschiedenis plaats. Twee treinen botsten frontaal op elkaar waarbij 93 doden vielen en 52 personen gewond raakten. De Buurkerk werd bij die gelegenheid ingericht als 'chapelle ardente' (herdenkingsplaats) waarbij alle kisten werden opgesteld. Zo konden mensen ter nagedachtenis aan de slachtoffers hun toevlucht in de Buurkerk vinden.

1968

In 1968 was de Buurkerk het decor voor een vlammend protest tegen de Vietnamoorlog, waarbij vanaf de toenmalige kansel een betoog werd gehouden.

1977

In 1977 werd de Buurkerk gebruikt als werk- en opslagruimte voor de restauratie van de nabijgelegen Janskerk te Utrecht. Dit is het noordelijke zijschip, gezien vanaf het oosten.

1983

Tijdens diezelfde restauratie in 1983 werden ook de gewelven grondig onder handen genomen. Daarbij moesten sommige delen volledig worden ontmanteld en van nieuw, wit pleisterwerk voorzien.